U četvrtak, 27. februara 2025. godine, u Zavičajnom muzeju u Pljevljima, otvorena je izložba „ĆEMER – NASLJEĐE I PONOS CRNOGORKE“ posvećena ukrasnom pojasu ženske svečane narodne nošnje.
Izložba je organizovana u saradnji JU Zavičajni muzej Pljevlja i JU Muzeji i galerije Budve s ciljem da se predstavi značaj pojasa, njegova estetska i statusna vrijednost, kao i uloga u označavanju bračnog statusa, ekonomskog položaja žene i način nasleđivanja kroz generacije.
Pored dekorativne uloge, posebnu pažnju etnološko-antropološke discipline zavrjeđuje upotreba ćemera kao statusnog i rodnog simbola. U periodu dok je nošnja bila u svakodnevnoj i čestoj upotrebi, ćemere su nosile samo udate žene bez obzira na starosnu dob. Kasnije, sa gubljenjem društvenog značaja, upotrebom vojničkih uniformi i uticajem zapadnoevropske mode i stila, ćemere su mogle nositi i djevojke.
Ćemeri koji su bili u upotrebi na teritoriji Crne Gore izrađivani su tehnikom finog filgrana, tehnikom livenja i kovanja. Prema relevantnim izvorima, kao dio nošnje, ćemeri se pojavljuju od sredine XIX vijeka. Pripadaju kategoriji skupocjenog nakita što implicira da nisu bili često zastupljeni kao obavezan dio nošnje, već su ga posjedovale uglavnom žene kojima je ekonomski status u zajednici to omogućio. Pored toga, posjedovanje ćemera, u velikom broju primjera, označavalo je inicijaciju u brak jer su ovi predmeti, ukoliko su ekonomske prilike porodice to dozvoljavale, bili ili obavezan poklon ili nasledstvo. Nasleđivanjem ćemera po ženskoj liniji, prenosile su se sve etičke i moralne vrijednosti Crnogorke.
Na otvaranju je govorila direktorica Zavičajnog muzeja, Dejana Drobnjak, autorka izložbe – kustoskinja Ljubica Miličić, kao i kustoskinja Etnografskog muzeja u Beogradu, Jelena Tucaković, koja je zvanično i otvorila izložbu.
Postavka će biti otvorena do 5. aprila 2025. godine, radnim danima od 10.00 do 15.00 časova i od 18.00 do 20.00 časova.
Snimak sa otvaranja izložbe (TV Pljevlja)
