Izložba “NADEŽDA PETROVIĆ 1873 – 1915.“
Priča o talentu, svestranosti, karakteru, požrtvovanosti i hrabrosti Nadežde Petrović predstavljena je publici 9. jula 2024. godine putem izložbe na otvorenom, na Trgu 13. jul u Pljevljima, koju je Zavičajni muzej organizovao u saradnji sa Umjetničkom galerijom „Nadežda Petrović“ iz Čačka i Muzejom i galerijom „Josip Bepa Benković“ iz Herceg Novog.
Izložba „NADEŽDA PETROVIĆ: BEZ BOJE“
Iste večeri, u galerijskom prostoru Zavičajnog muzeja otvorena je i izložba „Nadežda Petrović: bez boje“, koja je priređena u saradnji sa Narodnim muzejom Srbije. Po prvi put, publici u Crnoj Gori prikazani su originalni radovi Nadežde Petrović koji pokazuju umjetničku vještinu i način na koji je umjetnica koristila liniju i formu, bez upotrebe boje.
Monodrama „NADEŽDA PETROVIĆ“
Pored izložbi, u Muzeju je to veče predstavljena i monodrama „Nadežda Petrović“ u izvođenju dramske umjetnice Biljane Đurović koju je režirao Božidar Đurović, a adaptaciju teksta, na osnovu autentičnih pisama Nadežde Petrović, odlomaka iz knjige „Boje i barut“ Olgice Cice i izbora poezije Nadeždinog brata Rastka Petrovića i Ljubomira Simovića, uradila je upravo Biljana Đurović. Monodrama predstavlja retrospektivu Nadeždinog života i svojevrstan vremeplov smješten u sobi valjevske bolnice poslednjeg dana njenog života. Za ovu ulogu, Biljana Đurović je dobila mnogobrojna priznanja i nagrade.
Nadežda Petrović rođena je u Čačku, 12. oktobra 1873. godine, kao jedno od trinaestoro djece ili jedno od devetoro preživjelih. Bila je jedna od najznačajnijih srpskih slikarki s kraja XIX i početka XX vijeka, dobrovoljna bolničarka u tri rata, prva žena ratni fotograf, jedna od osnivača pokreta Kola srpskih sestara. Sa navršenih deset godina seli se sa porodicom u Beograd. Prve pouke iz umjetnosti dobila je od svog oca Dimitrija i od ujaka Svetozara Zorića. Kao učenica Više ženske škole išla je i na časove slikanja u atelje Đorđa Krstića. Bila je polaznica novoformiranog ženskog odjeljenja Srpske crtačko-slikarske škole u Beogradu. Kao državni stipendista školovanje je nastavila u Minhenu, najprije kod Antona Ažbea, a potom kod Julijusa Ekstera, budući da kao djevojka, u to vrijeme, nije mogla da pohađa Akademiju likovnih umjetnosti. Tokom boravka u Minhenu Nadežda posjećuje izložbe na kojima se upoznaje sa stvaralaštvom značajnih slikara, da bi 1901. godine, u sali Velike škole u Beogradu, organizovala svoju prvu samostalnu izložbu.
Njen život u Srbiji, obilježen jasno formiranim slikarskim uvjerenjima utemeljenim u Minhenu, označio je njenu impresionističku fazu, a potom i fazu ekspresivnog kolorizma. Aktivno se bavila kulturnim, političkim i humanitarnim radom, učestvovala u osnivanju i organizaciji Prve jugoslovenske umjetničke izložbe, počela rad u Prvoj jugoslovenskoj umjetničkoj koloniji i učestvovala u osnivanju Srpskog umjetničkog udruženja.
Odlazi u Pariz 1910. godine, gdje povremeno pohađa časove u školi Academie russe i izlaže na Jesenjem salonu i Salonu internacionalne unije. Naredne, 1911. godine učestvovala je na međunarodnoj izložbi u Rimu.
Po povratku u Srbiju predaje crtanje na Višoj ženskoj školi, učestvuje u pripremama za Četvrtu jugoslovensku umjetničku izložbu i otvara ljetnju slikarsku školu.
Nadežda je svoj život položila na braniku otadžbine. Bila je dobrovoljna bolničarka u Prvom i Drugom balkanskom ratu, a tokom Prvog svjetskog rata raspoređena je za bolničarku u Valjevu, u kojoj je 1915. godine umrla od pjegavog tifusa.
Na izložbi „Nadežda Petrović: bez boje“ mogu se vidjeti crteži iz kolekcije Narodnog muzeja Srbije nastali u periodu od 1894. do 1912. godine. Iako crtež nije bio primarni fokus Nadeždinog interesovanja, u svojim radovima ove vrste ona pokazuje spontanost, lakoću, svježinu i suptilnost izraza. Crteži su grupisani u tri cjeline i prikazuju Nadeždu u jednom drugačijem svijetlu od onog slikarskog na koji smo inače navikli.
Video sa otvaranja izložbe (snimak RTPV)
Foto galerija
