Poznato je da su pljevaljski kraj naseljavali Iliri, Rimljani, Srbi i Turci. Prvi zvanični podaci o popisu stanovništva govore da su Turci, tri godine po zauzimanju Pljevalja (1465), izvršili popis 1468. godine, u kojem je registrovano da „to naselje ima 72 kuće i 23 neoženjena muškarca‘“ . U narednom popisu 1477. godine, navodi se da Pljevlja imaju 101 kuću i 12 neoženjenih muškaraca. Već 1516. godine. isti izvori navode da ovo naselje ima 130 hrišćanskih i 20 muslimanskih domova.

Ovu divnu kotlinu priroda dodatno darova Breznicom i Ćehotinom, pa je, uz povoljnu klimu, bila privlačna za naseljavanje od davnina. No, što god je privlačno i lijepo zapne za oko mnogima. S toga je ovo varoš (kao i sav raš ki pojas) imala burnu istoriju.24

Nije mi u tematskom okviru da govorim o ilirskim plemenima Tareutima (niti koja ih prirodna nepogoda odavde iseli), kao ni o Rimljanima, čiji su legionari ovuda drumovali (i strah po provincijama zadavali). Ostaci njihovog još neimenovanog naselja arheološki su već istraženi.