Seoska područja u pljevaljskom kraju su bila generator njegovog razvoja u demografskom, ekonomskom i funkcionalnom smislu. Ova područja su predstavljala izvorište najsposobnije radne snage i reproduktivno najsposobnijeg dela stanovništva. Period napuštanja seoskih područja počeo je odmah posle Drugog svetskog rata i traje sve do današnjih dana. To je proces koji je ostavio brojne posledice po razvoj prostora pljevaljskog kraja. U radu će one biti analizirane pojedinačno. Težište u radu će biti na analizi uzroka i posledicama procesa napuštanja seoskog područja u ovom kraju.

Prirodno kretanje stanovništva determinišu dve grupe činilaca. Prvu grupu čine: rađanje (natalitet), smrtnost (mortalitet) i prirodni priraštaj. Drugu grupu čine: plodnost (fertilitet) i živost (vitalitet). U radu će biti posvećena pažnja samo prvoj grupi činilaca prirodnog kretanja i prostornom kretanju stanovništva u pljevaljskom kraju. Posle Drugog svetskog rata u pljevaljskom kraju je izražena tendencija opadanja svih elemenata, što je prouzrokovalo starenje demografske mase i pražnjenje seoskih naselja. Prirodni priraštaj u svim delovima ovog kraja je ispod praga generacijskog (biološkog) obnavljanja stanovništva.

Pljevljak, pukovnik, profesor univerziteta, naučnik, čovjek sa dva dok-
torata nauka, po struci nastavljač znamenitog Tanasija Pejatovića, Slobodan
Mišović napisao je i objavio knjigu o svom zavičaju PLJEVALJSKI
KRAJ – GEOGRAFSKA PROUČAVANJA. Višegodišnja istraživanja i pro-
učavanja autor je osnažio dostupnim izvorima i objavljenom literaturom
starije i novije provenijencije istorijskog, geografskog, demografskog i
privrednog sadržaja.
Sadržaj knjige izložen je u 7 poglavlja: Geografski položaj pljevaljskog
kraja; Prirodno-geografska svojstva; Istorijsko-geografske osnove
razvoja; Stanovništvo; Naselja i perspektive daljeg razvoja pljevaljskog
kraja. Svako poglavlje sadrži više dobro razrađenih i ukomponovanih potpoglavlja. Naučno-istraživački metod u istraživanju i obradi materije uz
pristupačan, pregledan i razumljiv stil pisanja, omogućava da se ova knjiga
sa lakoćom čita i sa znatiželjom prate rezultati do kojih je autor došao u
svojim istraživanjima i proučavanjima.

Poznato je da su pljevaljski kraj naseljavali Iliri, Rimljani, Srbi i Turci. Prvi zvanični podaci o popisu stanovništva govore da su Turci, tri godine po zauzimanju Pljevalja (1465), izvršili popis 1468. godine, u kojem je registrovano da „to naselje ima 72 kuće i 23 neoženjena muškarca‘“ . U narednom popisu 1477. godine, navodi se da Pljevlja imaju 101 kuću i 12 neoženjenih muškaraca. Već 1516. godine. isti izvori navode da ovo naselje ima 130 hrišćanskih i 20 muslimanskih domova.

Naučni skup XIII   NACIONALNI I KULTURNI PREPOROD SREDNJEG POTARJA I POLIMLJA U SVIJETLU OSLOBOĐENJA 1912. GODINE (povodom stogodišnjice oslobođenja Stare Srbije i šezdesetogodišnjice Zavičajnog muzeja u Pljevljima)   P R O G R A M   Subota, 27. oktobar 2012.god. 18.00 sati, Sala SO Pljevlja Otvaranje Naučnog skupa   […]