Aleksandar LOMA – IZ ISTORIJE TOPONOMIJE PLJEVALJSKOG KRAJA
U skladu sa opštim znanjima o etničkoj prošlosti ovog dela Balkana, u pljevaljskom kraju, kao i uopšte na srpskoj teritoriji, valja računati sa tri glavna toponimijska sloja. Osnovni sloj je svugde onaj koji je nastao u jeziku čijoj teritoriji dato područje pripada, u našem slučaju – slovenski. U odnosu na njega izdvaja se jedan raniji – „pod-sloj”, ili supstrat, i jedan pozniji – „pri-sloj”, ili adstrat.
Anika SKOVRAN – DUHOVNE POUKE I PORUKE VIZANTIJE
Težeći da se prilagodim širokom sadržaju naslova naučnog skupa – Istorijski ciklusi razvitka pljevaljskog kraja: činioci progresa i regresije, održanom 18. i 19. novembra 2002. povodom pedeset godina Zavičajnog muzeja u Pljevljima, smatrala sam prikladnim da danas, na pragu trećeg milenijuma i novog svetskog poretka, nije nekorisno ponovo sagledati neke civilizacijske tokove koji su uticali i na razvitak srpskih zemalja, pa i pljevaljskog kraja posebno, osvrćući se na pouke Vizantije.
Gordana TOMOVIĆ – KRIČANI I KRIČAK
Kričani i Kričak su dva srodna međusobno povezana imena jednog određenog nastanjenog predela iz istorijske geografije srednjeg Potarja. Njihova duga i zanimljiva istorija ostavila je skromne tragove u pisanim izvorima, a daleko bogatije u narodnom predanju. Zbog toga su se njima bavili najviše etnolozi, dok su drugi istraživači o Kričanima pisali mahom uzgred, ili u radovima posvećenim drugim plemenskim skupinama, u prvom redu Drobnjacima, i Matarugama.
Đorđije JOKSIMOVIĆ – SKUP SRPSKIH KNEZOVA U PLJEVLJIMA 22. JANUARA 1964. GODINE
Krajem sedamnaestog veka Turska je bila na vrhuncu vojne i političke moći. Preterane represalije bečkog dvora izazvale su u Mađarskoj novi ustanak koji je predvodio Tekeli. Tekeli je zatražio pomoć Turaka.
Veliki vezir Kara Mustafa Ćuprilić 1683. sa velikom vojskom od 230.000 ljudi krenuo je na Beč. Opsada Beča trajala je dva meseca.
Dr Dragana KUJOVIĆ – SEGMENT KULTURNE PROŠLOSTI PLJEVALJA: AKTIVNOST I ZNAČAJ TZV. ,,TURSKIH ŠKOLA”
Prve školske ustanove u islamskom društvu bile su džamije u kojima su učitelji davali uputstva koja su se uglavnom odnosila na Kur’an i hadis. Ovi učitelji bili su, zapravo, tumači Kur’ana (qurra’). Džamije su bile i svojevrsne biblioteke, mada će u narednim periodima javne biblioteke i knjižare sve više postajati posebna vrsta obrazovnih centara u kojima su pohranjivane, prepisivane i prodavane knjige.