Tag Archives: Novi vijek / Moderno doba
Vidoje DESPOTOVIĆ – MARINA ŠUMA, RANIJI I SADAŠNJI CENTAR MAOČKE KOTLINE
Na prostoru gornjeg toka rijeke Ćehotine i njenih pritoka Maočnice i Kozičke rijeke oduvijek su postojali uslovi za život ljudi. To su kvalitetne njive i livade za proizvodnju hrane za ljude i stoku, postoje uslovi za stočarstvo, lov i ribolov, što su stanovnici u prošlosti koristili da bi obezbedili hranu za život.Na ovom prostoru su posebno uspijevali žita: ječam, raž, heljda, ovas, razne vrste šumskih plodova, raznovrsna divljač, pa kvalitetne trave za pašu i ubiranje cijena. U dolini Ćehotine ispod Kavale nađeni su ostaci života iz kamenog doba, kao i iz kasnijeg perioda. U dolini Ćehotine, Kozičke rijeke i Klopetskog potoka su pećine i zapećci koji su bili pogodni za život ljudi u periodu prije formiranja staništa, izgradnje kuća i formiranja stalnih naselja u Vrulji, Kozici, Ljutićima, Maoču, Lijesci i drugim mjestima s obradivom zemljom. Neki prostori, kao što su Mejdanice, Tuležine, Gradina i Jelovica, sada šumski kompleksi, nekada su bili staništa.
Radoman Risto MANOJLOVIĆ – OBNOVA MANASTIRA DOVOLJE (Izvještaj o radovima tokom 1999. godine)
Tokom 1999. godine, Zavičajni muzej iz Pljevalja započeo je sa
realizacijom projekta obnove zarušenog manastira Dovolje. Ovaj srednjevjekovni
spomenik kulture i poznata srpska svetinja posvećana Uspenju Presvete
Bogorodice smješten je na desnoj obali rijeke Tare, u selu Premćani, 45
kilometara južno od Pljevalja. U pisanim izvorima prvi put se pominje 1513.
godine, mada se još uvijek pouzdano ne zna ni njegov ktitor ni tačno vrijeme
izgradnje. Narodno predanje kaže da je građen „za vrijeme Kosova”, a ima naučnih
indicija koje ukazuju da je nastao znatno ranije nego što govore istorijski
izvori. U svojoj istoriji više puta je spaljivan i obnavljan, a poslednji put je
stradao 1875. godine, u vrijeme ustanka u Hercegovini, da bi, nakon jednog
požara 1886. godine, kada je u potpunosti izgorio ostatak drvene građe, bio
definitivno napušten. U njemu je zamonašen čuveni srpski patrijarh Arsenije
Š Čarnojević, a na osnovu istorijskih izvora zasigurno se zna da su u
manastiru Dovolji preko sto godina čuvane mošti poznatog srpskog svetitelja
– Svetog Arsenija, naslednika Svetog Save na srpskom arhiepiskom prestolu.
Tokom svoje duge i svijetle istorije manastir je raspolagao bogatom
riznicom starih knjiga, srublja, i veoma starih rukopisa. Poznato je da je
i vladika Petar II Petrović Njegoš darivao Dovolju bogoslužbenim
knjigama koje je lično dobio od ruskog cara Nikolaja I. Svojim istorijskim
značajem i vrijednošću riznice, oduvijek je privlačio pažnju putopisaca,
hroničara i istraživača. Iz tih razloga 1875. godine obilazio ga je i
ruski konzul iz Sarajeva, čuveni putopisac, A. F. Giljferding.
Pljevaljski književnik i prosvetitelj Stevan Samardžić takođe se bavio
Dovoljom, bilježeći u jednom svom članku, iz 1905. godine, molbu lokalnog
stanovništva upućenu turskim vlastima da im se dozvoli obnova stradalog
manastira, koja očigledno nije uslišena. Interesovanje za Dovolju
pokazao je i Đurađ Bošković boraveći 1932. godine na licu mjesta da bi
godinu dana kasnije, u Glasniku skopskog naučnog društva, objavio svoja
GLASNIK BR. 10-11
GLASNIK ZAVIČAJNOG MUZEJA KNJ. 10-11 TEMA BROJA sa 10. naučnog skupa ODNOS ISTORIJSKE DEMOGRAFIJE I POLITIČKE ISTORIJE (na primjeru Srednjeg Potarja i Polimlja) sa 11. naučnog skupa ISTORIJA I TRADICIJA (na primjeru Srednjeg Potarja i Polimlja) Dr Siniša MIŠIĆ INOKOSNE PORODICE I ZADRUGE U SREDNJOVEKOVNOJ SRBIJI* Dr Ema […]
GLASNIK BR. 12-13
GLASNIK ZAVIČAJNOG MUZEJA KNJ. 12-13 TEMA BROJA sa 12. naučnog skupa DEMOGRAFSKA KRETANJA I NARODNI ŽIVOT SREDNJEG POTARJA I POLIMLJA sa 13. naučnog skupa NACIONALNI I KULTURNI PREPOROD SREDNJEG POTARJA I POLIMLJA U SVIJETLU OSLOBOĐENJA 1912. GODINE (povodom stogodišnjice oslobođenja Stare Srbije i šezdesetogodišnjice Zavičajnog muzeja u Pljevljima) […]
GLASNIK BR. 8-9
GLASNIK ZAVIČAJNOG MUZEJA KNJ. 8-9 TEMA BROJA sa 8. naučnog skupa PLJEVALJSKO DRUŠTVO KROZ ISTORIJU (iskustva kulturne sinteze) sa 9. naučnog skupa POTARJE I POLIMLJE U VRTLOGU INTERESA VELIKIH SILA (povodom 130 godina od Berlinskog kongresa i 100 godina od Aneksije Bosne i Hercegovine) Miroslav LAZIĆ, Mitra CEROVIĆ […]