Mora se priznati da ne postoje narativni istorijski izvori u kojima bi se našle vesti o pljevaljskom kraju u ranom srednjem veku. Oskudicu narativnih izvora kao zla kob prati i nedostatak dokumenata, pečata pa i numizmatičkih nalaza koji bi možda pomogli rasvetljavanju položaja i značaja pljevaljskog kraja u ovom razdoblju.

Pljevlja i pljevaljski kraj pojavljuju se na starim geografskim kartama relativno kasno, tek u drugoj polovini XVI veka zahvaljujući pre svega nastojanjima italijanskih kartografa.

Kadgod se razmišlja ili piše o pljevaljskom kraju u srednjem veku, neizbežan je i pomen dva utvrđena grada iz ove oblasti. Jedan od njih je grad Kukanj, a drugi važan utvrđeni grad jeste grad Ravan.

Cilj ovog rada jeste da ukaže na nosioce urbanog razvoja, kao i da se istaknu razlike, uloga i značaj pojedinih nosilaca u procesu urbanizacije pljevaljskog kraja. Drugim rečima, ovim radom želi se dati prilog istraživanju uloge utvrđenja (castruma) i trga u urbanizacijskom procesu. Teritorija kojom ćemo se baviti u ovom radu neće obuhvatiti pljevaljski kraj u današnjem značenju tog geografskog pojma.