Radoman Risto MANOJLOVIĆ – PLJEVALJSKO DRUŠTVO U KONTEKSTU ZAPISNIKA SJEDNICA OPŠTINSKOG ODBORA U PLJEVLJIMA (27. oktobar 1918. – 4. mart 1920)
U Zavičajnom muzeju Pljevlja čuvaju se originalni zanisnici sjednica
Opštinskog odborau Pljevljima, koji su nastali između 27. oktobara 1918.
i 4. marta 1920. godine.1 Zapisnici su sadržani u tri sveske formata 210
h 334 mm, sa koricama mekog poveza indigoplave boje. Vođeni su rukopis-
nim ćiriličnim pisanim pismom na ukupno 142 nepaginirane stranice.2
U njima je zabilježeno trideset šest redovnih i jedna vanredna sjednica,
sa ukupno sto trideset jednom tačkom dnevnog reda. Redovne sjednice
obilježavane su numeracijom i to u nizu od rimskog broja I do rimskog broja
XXXI, obuhvatajući period između 27. oktobara 1918. i 27. decembra 1919.
godine. U tom nizu, najvjerovatnije omaškom, preskočena je numeracija pod
rednim brojem XXI. Jedna jedina vanredna sjednica održana je između VII
i VIII redovne sjednice, 20. februara 1919. godine. Sjednice Odbora iz pe-
rioda od početka 1920. godine pa do 4. marta 1920. godine registrovane su
numeracijom u nizu od rednog broja 1. do rednog broja VI.31
Milić F. PETROVIĆ – PLJEVLJACI U SLUŽBI DIPLOMATIJE KRALJEVINE JUGOSLAVIJE (1919 – 1945)
Ukazom regenta Aleksandra od 7/20. decembra 1918. formiran je Mi-
nistarski savjet Kraljevstva Srba, Hrvata i Slovenaca, sa 17. ministar-
stava, među kojima i Ministarstvo inostranih djela (MIP). Ovim aktom je
praktično dotadašnje Ministarstvo inostranih djela Kraljevine Srbije
preimenovano u Ministarstvo inostranih djela Kraljevstva Srba, Hrva-
ta i Slovenaca. Ministarstvo je nastavilo da radi u novoj državi sa
postojećom diplomatskom i konzularnom mrežom u inostranstvu. Dvana-
est poslanstva Kraljevine Srbije nastavilo je rad praktično bez prekida.
Četiri poslanstva obnovila su rad nakon obnove diplomatskih odnosa sa
državama ratnim protivnicima (1920), odnosno 1924, dok je poslanstvo
u Moskvi obnovljeno tek 1940. godine. Sa ostalih (13) država postepe-
no su uspostavljani diplomatski odnosi.1 Za prvog ministra inostranih
Mr Adnan PREKIĆ – NAUČNO – METODOLOŠKI OKVIR PROUČAVANJA PROŠLOSTI PLJEVALJA IZMEĐU DVA SVJETSKA RATA
Pokušaj da se proširi i prevaziđe granica tradicionalne istorio-
grafije, zaokupljene fenomenima politike, sukoba, poželjnih teza i ideja,
uvijek je bila preokupacija istoriografa. Svaka nova generacija istoriča-
ra pokušavala je da prošlost sagleda u cjelovitosti društvenog života,
umjesto crno-bijelih predstava. To je zahtjevalo traganje za novim meto-
dološkim pristupima istraživanju i provjeri klasičnih i tradicional-
nih naučnih metoda. Zbog toga kritičko preispitivanje i istraživačko
upotpunjavanje napisanog svakoj generaciji istraživača otvara horizonte
neistraženog, neosvijetljenog, često svjesno zatamljenog i uklopljeno u
matricu „jedinog ispravnog“ istorijskog znanja.
Dr Mirko PEJOVIĆ – LIČNOST U SPEKTRU OD UNIVERZALNOG DO REGIONALNOG
Čovek kao biće ne može postojati, a da nema ličnosti. Priroda se po-
starala uz složene biopsihološke i spoljne uticaje da stvara opštu raz-
novrsnost ličnosti. Još niko nije pronašao dve apsolutno identične lič-
nosti. Čak i jednojajčani blizanci psihološki se razlikuju u pojedinim
finesama. U složenom bioinženjeringu hipotetičnog budućeg kloniranja
ličnosti i klonirana ličnost kao kopija darodavca neće biti apsolutno
identična.
Dr Marica MALOVIĆ-ĐUKIĆ – DROBNJACI – PRIMIĆURI I KRAMARI U SREDNJEM VEKU
Jedan ugovor iz kotorskog arhiva govori o trojici ponosnika iz Drob-
njaka (Đuro Ratković, Nenad Petković i Radujko Vukčić) koji su se obave-
zali 7. juna 1451. Jakovu Avgustinovu, mletačkom trgovcu iz Kotora, da
pođu u Prijepolje i tu da natovare 120 konja olova i da ih dovezu u Kotor
o svom trošku. Jakov se obavezao da im prevoz plati solju, to jest da im da
onoliko soli koliko je teško olovo. Osim toga, trebalo je da im da po je-
dan groš za svaku stotinu funti olova.1 To je neka vrsta napojnice koja se
nazivala primićurina. Ona se retko pominje u dokumentima pod nazivom
primićurina, ali se uvek navodi da je to bilo prema običaju. Međutim, u
jednom dubrovačkom dokumentu izričito je navedeno da je to primićurina
i da je iznosila uglavnom jedan groš po tovaru prema običaju, nekada je to
bilo i drugačije. Primićurina se retko javlja pod tim nazivom i u dubro-
vačkoj arhivskoj građi, ali indirektni podaci ukazuju na nju i pripadala
je primićuru po kome je i ime dobila.2 Istina, ovde se plaćanje primićuri-
ne pominje na posredan način i iznosila je jedan groš po centenaru olova.
Miloš Blagojević ustanovio je da je primićurina iznosila 2% od vred-
nosti robe koja se prenosila.3 Ovaj podatak govori da je u Drobnjaku bilo…