Mr Žarko LEKOVIĆ – MANASTIR DOBRILOVINA I NJEGOVA ULOGA U POLIMLJU I POTARJU

Crkva je predstavljala važan činilac u društvenom i političkom razvitku Polimlja i Potarja. Ona je skoro hiljadu godina, sve do XIX vijeka, bila gotovo jedini nosilac i predstavnik prosvete, pa je postavila i sve glavne osnove za kulturni progres. Mnogi njeni predstavnici u prošlosti su pokazali diplomatske sposobnosti u političkim i državnim poslovima, kao i veliko rodoljublje. Njihova je zasluga što je snažno izgrađena, razvijena i očuvana nacionalna svijest, i pod njihovim odlučujućim uticajem se vodila viševjekovna borba za slobodu i ujedinjenje.

Milić F. PETROVIĆ – PLJEVLJA U REPORTAŽAMA BEOGRADSKE ŠTAMPE 1918 – 1941.

Kada je 1918. stvoreno Kraljevstvo Srba Hrvata i Slovenaca na teritoriji bivše Kraljevine Crne Gore bilo je 10 okruga, među kojima i Okrug pljevaljski, 167 opština i 431.256. stanovnika. Okrug pljevaljski sačinjavala su dva sreza: Pljevaljski i Boljanićki. Ukazom regenta Aleksandra od 30. juna 1919. riješeno je da se Ustav Kraljevine Srbije od 5. jula 1903. zajedno sa svim zakonima Srbije proširi i na 16 okruga u novooslobođenim krajevima, među kojima i na Okrug pljevaljski. Ovim zakonskim aktom su Pljevlja i sva druga mjesta u Raškoj oblasti, na Kosovu i Metohiji i u Makedoniji svrstana u isto područje – Južnu Srbiju, kako su tada nazivani ovi krajevi.

Vujadin MILANOVIĆ – PLJEVLJA PRIJE STO GODINA (u očima i svijesti jedne visokoobrazovne i oštroumne Engleskinje)

Crna Gora sigurno nije nikad imala zanimljivijeg, kontroverznijeg i nevjernijeg stranoga gosta na svome tlu od Engleskinje Meri Edit Daram (Magu Edith Durham), koju je početkom XX vijeka deset godina primala i ispraćala kao svoga dragoga posjetioca i na koju je već od drugog dolaska gledala kao na svoga prijatelja i saradnika u odnosima s Turcima i Arnautima tokom te cijele decenije. Žena koja je iza sebe ostavila sedam obimnih knjiga – a uz to i toliko članaka u engleskoj štampi, da bi činili još jednu takvu knjigu – sve o Srbima i onim srpskim susjedima koji su im bili vjekovni ljuti neprijatelji – o Albancima, Turcima, Austrijancima i dr, igrala je važnu ulogu u međunarodnim poslovima Crne Gore i Evrope, kao i susjeda Crne Gore. A naši istoričari nisu ništa znali o njoj prije objavljivanja moga prevoda njene prve knjige i moje obimnije studije o njoj u „Pogovoru“ uz taj prevod prije deset godina. Neki naši poznati istoričari bili su obavezni, i bili u prilici da se upoznaju s njenim radom, ali su to pomalo nadobudno ignorisali, dok su je neki naši susjedi u zanosu prikazivali kao nepobitnog svjedoka protiv srpskih aktera u istoriji tog doba.

Mr Dejan GAZIVODA – ARHEOLOŠKI LOKALITETI NA PODRUČJU RIJEKE TARE

Rijeka Tara, duga 140 kilometara, najduža je rijeka u Crnoj Gori. Na dužini od 78 kilometara, od Prošćenja i manastira Dobrilovine do Šćepan Polja, proteže se gorostasni kanjon Tare, najduži i najdublji u našoj zemlji i Evropi, a drugi u svijetu (poslije kanjona Kolorado u SAD). Na čitavoj ovoj dužini, Tara se probija kroz strme litice visoke i preko 1000 metara. Uža kanjonska dolina Tare ulazi u područje nacionalnog parka Durmitor, čiji je jedan dio pod zaštitom UNESCO-a, kao jedna od zona posebne zaštite i zaštićena je od strane Programa „Čovjek i biosfera“ (MAV).

Zorica STIJEPOVIĆ – IZBOR KONZERVATORSKIH METODA I NJIHOVI UTICAJI NA KRAJNJI IZGLED MUZEJSKIH PREDMETA OD ŽELJEZA

Konzervacija, kao posebna disciplina, razvila se iz potrebe očuvanja muzejskih predmeta. Kako muzealije predstavljaju dio kulturnog nasljeđa jednog društva, tako je i njihova zaštita jedna od značajnih djelatnosti muzeja.

Konzervacija je veoma složen proces koji se bazira na saznanjima proisteklim iz egzaktnih nauka, kao i iz praktičnog iskustva konzervatora. Muzejski eksponati mogu biti od raznorodnog materijala i različitog porijekla. Konzervatoru se, kao prioritetan zadatak, postavlja upravo ta klasifikacija, koju nekada nije lako izvršiti. Ova konstatacija se posebno odnosi na metale. Plemeniti metali se mnogo lakše identifikuju od manje plemenitih metala i legura. Stepen i uzročnik oštećenja takođe zavisi od vrste i porijekla metala. Tek kada su sve ove činjenice poznate, može se pristupiti konzervaciji predmeta.