Arhiva
Salih SELIMOVIĆ – GASTON GRAVJE O PLJEVLJIMA I NJEGOVOJ OKOLINI
Savremenom čoveku su potrebni odgovori o sadašnjosti i u tome je
smisao istraživanja problema prošlosti. Samo tako taj čovek, zapravo
društvo, može da donosi odluke o svojoj budućnosti.1 Istoričar Slavenko
Terzić o tome kratko kaže: „Sadašnjost se ne moze sagledati iz same ssbs.“2
Samo prošlost i sadašnjost daju i pravo i perspektivu za budućnost. Nema
kraja istorije, kako je mislio Fukujama. Ustvari globalizam hoće samo
jednu istoriju, istoriju moćnih. Ali, čovečanstvo ne čine samo moćni, a
pogotovo ne oni najmoćniji. Mnoge imperije su bile i prošle, a čovečan-
stvo i istorija su ostali, i ostaće.
Mr Vukić ILINČIĆ – TAJNI UGOVOR CRNE GORE, SRBIJE I TURSKE U VEZI SA ANEKSIJOM BOSNE I HERCEGOVINE I PO PITANJU RAŠKE OBLASTI (SANDŽAKA) 1908. GODINE
Mladoturska revolucija koja je počela 20. juna (3. jula po novom kal.)
1908. godine, otvorila je nova pitanja pred velikim silama i balkanskim
državicama. Turska je pokušapa revolucijom da preuredi samu sebe i tako
učini izlišnim program reformi porobljenih zemalja u njenom sastavu
kao i posredovanje sa strane. Postavljalo se pitanje šta će velike sile
smatrati politički važnim u mladoturskim težnjama i šta će sve preduze-
ti prema promijenjenim prilikama u evropskoj Turskoj. Srbija, Crna Gora
i Grčka imale su prema tome stav iščekivanja, a Bugarska je pripremala
proglas nezavisnosti. Osim Austro-Ugarske, sve druge velike sile bile
su manjeviše iznenađene preokretom i brzim razvojem prilika i izvjesno
vrijeme bile su samo promatrači.
Dr Ema MILJKOVIĆ – PLJEVLJA KAO SEDIŠTE HERCEGOVAČKOG SANDŽAKA
Naselja na srpskom etničkom prostoru našla su se na udaru osmanske vojne sile počev od Maričke bitke 1371. godine. Bez obzira na povremene zastoje i unutrašnje probleme, Osmanlije su tokom XV veka izašle na evropsku političku pozornicu kao respektabilna vojna i politička sila i značajan činilac istorijskih zbivanja.
Mr Lamija ABDIJEVIĆ – KONZERVATORSKO–RESTAURATORSKI RADOVI NA HUSEIN–PAŠINOJ DŽAMIJI U PLJEVLJIMA
Husein-pašina džamija, remek djelo islamske arhitekture, po svemu sudeći podignutaje 1569. godine (sl. I).1 Izgradio je kao svoju zadužbinu Husein-paša Boljanić, Bajram-agin sin,2 rodom iz sela Boljanić, koje se nalazi oko 20 km udaljeno od Pljevalja.
Dr Nedeljko RADOSAVLJEVIĆ – NEKOLIKO IZVORA O PLJEVALJSKOM KRAJU I HERCEGOVAČKOJ MITROPOLIJI POD DUHOVNOM VLAŠĆU VASELJENSKE PATRIJARŠIJE (1766 – 1878) (metodološki pristup njihovoj analizi)
Od ukidanja Pećke patrijaršije 1766, do Berlinskog kongresa 1878, čije
odluke su donele značajne geopolitičke promene na Balkanskom poluostrvu,
Pljevlja i pljevaljski kraj su, posle Mostara, bili među najznačajnijim
delovima Hercegovačke mitropolije.2 To potvrđuje kako aktivan duhovni
život manastira Svete Trojice, tako i postojanje većeg broja crkava i ma-
nastira na području Pljevalja i okoline.