Najstariji sačuvani turski popisi srpskih zemalja iz prve polovine XV veka, nastali odmah po formiranju prvih enklava pod turskom vlašću, potom većih geografskih celina kao što su bila skopsko i bosansko krajište i, najzad, po konačnom osvajanju, beležeći zatečenu naseljenost i stanovništvo otkrili su obilje toponomastičke građe, među kojom su bili nazive pojedinih manjih ili većih oblasti, nepoznatih iz drugih izvora.

Govoriti o austrougarskim istraživanjima Srednjeg Polimlja i Potarja znači govoriti o tome kako jedna organizovana država, velika sila, radi na proučavanju zemalja prema kojima ima nedvosmislene političke pretenzije. Ona prvo želi da krajnje sistematično prouči te oblasti, a zatim, da na osnovu tih rezultata, gradi svoju političku strategiju i, po mogućnosti, menja politički i kulturni identitet u pravcu koji će odgovarati njenim dugoročnim strategijskim interesima.

GTljevljacima svakako služe na čast prvi naraštaji njihovih sinova i kćeri koji su sticali obrazovanje na Beogradskom univerzitetu. Među njima, ipak, prednjače Milka Bajić-Poderegin i Tanasije J. Pejatović. Ovaj poslednji se, zapravo, s obzirom na to da je umro vrlo mlad, moglo bi se reći, samo najavio. Učinio je to tako moćno i zrelo, da je time što je stigao da uradi u svome kratkom veku zauzeo značajno mesto među sledbenicama svoga znamenitog učitelja Jovana Cvijića.

Političke, kulturne i socijalne prilike u Prenćanima krajem XIX i početkom XX vijeka mogu se pratiti kroz razne izvještaje carinarnica kao i pisma vodećih ličnosti iz tog kraja. Ova dokumenta se u nešto većem broju nalaze u Državnom arhivu Crne Gore i Arhivu Srbije. U ovom svom radu pokušaću da osvijetlim događaje i ličnosti iz tog kraja prvenstveno na osnovu dokumenata koja se nalaze u Arhivu Srbije.

Oslobodilački ratovi Srbije i Crne Gore (1876-1878) završeni su Bečkim kongresom 1878. godine. Tom prilikom, kako reče Trocki, „države Balkanskog poluostrva napravila je evropska diplomatija“ tako da „nijedna od njih nije smjela da izađe iz određenih granica, svaka je bila sputana diplomatskim i dinastičkim vezama i suprostavljena svim ostalim, najzad, sve zajedno bile su osuđene na bespomoćnost pred krupnim evropskim državama sa njihovim neprestanim intrigama i rovarenjima.“