Vujadin MILANOVIĆ – PLJEVLJA PRIJE STO GODINA (u očima i svijesti jedne visokoobrazovne i oštroumne Engleskinje)

Crna Gora sigurno nije nikad imala zanimljivijeg, kontroverznijeg i nevjernijeg stranoga gosta na svome tlu od Engleskinje Meri Edit Daram (Magu Edith Durham), koju je početkom XX vijeka deset godina primala i ispraćala kao svoga dragoga posjetioca i na koju je već od drugog dolaska gledala kao na svoga prijatelja i saradnika u odnosima s Turcima i Arnautima tokom te cijele decenije. Žena koja je iza sebe ostavila sedam obimnih knjiga – a uz to i toliko članaka u engleskoj štampi, da bi činili još jednu takvu knjigu – sve o Srbima i onim srpskim susjedima koji su im bili vjekovni ljuti neprijatelji – o Albancima, Turcima, Austrijancima i dr, igrala je važnu ulogu u međunarodnim poslovima Crne Gore i Evrope, kao i susjeda Crne Gore. A naši istoričari nisu ništa znali o njoj prije objavljivanja moga prevoda njene prve knjige i moje obimnije studije o njoj u „Pogovoru“ uz taj prevod prije deset godina. Neki naši poznati istoričari bili su obavezni, i bili u prilici da se upoznaju s njenim radom, ali su to pomalo nadobudno ignorisali, dok su je neki naši susjedi u zanosu prikazivali kao nepobitnog svjedoka protiv srpskih aktera u istoriji tog doba.

Mr Dejan GAZIVODA – ARHEOLOŠKI LOKALITETI NA PODRUČJU RIJEKE TARE

Rijeka Tara, duga 140 kilometara, najduža je rijeka u Crnoj Gori. Na dužini od 78 kilometara, od Prošćenja i manastira Dobrilovine do Šćepan Polja, proteže se gorostasni kanjon Tare, najduži i najdublji u našoj zemlji i Evropi, a drugi u svijetu (poslije kanjona Kolorado u SAD). Na čitavoj ovoj dužini, Tara se probija kroz strme litice visoke i preko 1000 metara. Uža kanjonska dolina Tare ulazi u područje nacionalnog parka Durmitor, čiji je jedan dio pod zaštitom UNESCO-a, kao jedna od zona posebne zaštite i zaštićena je od strane Programa „Čovjek i biosfera“ (MAV).

Zorica STIJEPOVIĆ – IZBOR KONZERVATORSKIH METODA I NJIHOVI UTICAJI NA KRAJNJI IZGLED MUZEJSKIH PREDMETA OD ŽELJEZA

Konzervacija, kao posebna disciplina, razvila se iz potrebe očuvanja muzejskih predmeta. Kako muzealije predstavljaju dio kulturnog nasljeđa jednog društva, tako je i njihova zaštita jedna od značajnih djelatnosti muzeja.

Konzervacija je veoma složen proces koji se bazira na saznanjima proisteklim iz egzaktnih nauka, kao i iz praktičnog iskustva konzervatora. Muzejski eksponati mogu biti od raznorodnog materijala i različitog porijekla. Konzervatoru se, kao prioritetan zadatak, postavlja upravo ta klasifikacija, koju nekada nije lako izvršiti. Ova konstatacija se posebno odnosi na metale. Plemeniti metali se mnogo lakše identifikuju od manje plemenitih metala i legura. Stepen i uzročnik oštećenja takođe zavisi od vrste i porijekla metala. Tek kada su sve ove činjenice poznate, može se pristupiti konzervaciji predmeta.

Radoman Risto MANOJLOVIĆ – RADOVI NA OBNOVI MANASTIRA DOVOLJA (Izvještaj za 2008. godinu)

U saradnji sa Odborom za obnovu manastira Dovolja, Zavičajni muzej je građevinskim radovima tokom 2008. godine započeo prvu fazu rekonstrukcije manastirskih konaka. Na osnovu rezultata ranije sprovedenih sistematskih arheoloških istraživanja u dijelu manastirskih konaka, tokom prošle godine urađena je sva neophodna projektna dokumentacija za njegovu rekonstrukciju. U skladu sa Zakonom, projektna dokumentacija je ovjerena od strane nadležnog Republičkog zavoda za zaštitu spomenika kulture sa Cetinja.

Milić F. PETROVIĆ – DRŽAVNI RODOSLOV KRALJEVINE JUGOSLAVIJE/SHS 1918 – 1941. GODINE, PROSVETNI PREGLED, BEOGRAD, 2008.

Uzvišenje nauci, dobitak Otadžbini, blagodat čitaocu, to je ovde – usrdno naslovom rečeno – rodoslov jugoslovenske države, njene pojave i postojanja u vremenu između Prvog i Drugog svetskog rata. Celokupnost države, unutar znatne sastavke, pravilna dvojnost razmešta i skupno uobličava: po vremenu kao obaveznom označenju, i naučnim pristupom dogođenim zbivanjima i zavedenim odnosima; istorijska istina neprikosnoveno da slovi, zaista tako visokom odlikom ove knjige. Milić F. Petrović je filozofski gledao jedinstvenim a istoriografski protumačio spojno razlučnim sastojstvo jugoslovenske države, redosledom shodnim njenom postanku po razvoju, uređenosti vladavine i spontano kretane javne društvenosti. Narodnu zajednicu, vrhovnost vladara, vidove vlasti, ustanove po stupnjevima nadležnosti, političke činioce s uticajem na vladavinu, vojno moćstvo države, veroispovedne duhovnosti stanovništva, obradio je on prema stvoru i izgledu postojećih svojstava, svaku posebnost do obima potrebnog poglavlja.