Kulturno-prosvjetno potporno društo Gajret formirano je u Sarajevu
na osnivačkoj skupštini održanoj 20.02.1903. godine i za prvog predsjednika
Društva izabran je Safvet-beg Bašagić. Drušvo je osnovano prije svega
da pomaže siromašnim učenicima na školovanju u srednjim i višim školama.
Budući da je sticanje savremenog evropskog obrazovanja i prihvatanje
određene društveno-političke realnosti postalo imperativ novih prili-
ka i vremena u kojima se našlo islamsko stanovništo u Bosni i Hercegovini,
osnivanje ovakvog društva koje bi bilo centar kulturnog okupljanja
ovog stanovništva predstavljalo je neminovnost.

Od stvaranja dvije poluslobodne sriske kneževine u XIX vijeku, Srbije
i Crne Gore, oslobođenje Raške oblasti bilo je prioritet u svim njihovim
nacionalno-oslobodilačkim planovima. Oslobođenje kolijevke srpske
državnosti, duhovnosti i tradicije bilo je pitanje njihovog opstanka. Međutim,
oko ove oblasti, šire Stare Srbije i Bosne i Hercegovine otimale
su se tadašnje velike evropske sile: Otomanska carevina nastojala je da
ove tradicionalne srpske zemlje i dalje zadrži pod svojom upravom; Austro-Ugarska
je preko ovog prostora planirala i trasira svoj dobro poznati
prodor na istok; Rusija je podržavajući oslobodilačke napore Srbije i
Crne Gore željela da pojača svoj uticaj i prisustvo na Balkanu.

Za sve narode ma kojoj rasi i vjeri pripadali, grobovi, groblja i nadgrobni
spomenici znače kultna mjesta. Ljudi su uvijek pa i danas groblja
osnivali na neobradivom zemljištu, daleko od kuća i puta na nekom uzvišenju
da narod ne strahuje kad pored groblja prolazi, naročito noću. Ali u
jednom vremenskom periodu srednjeg vijeka seljaci zapadno od Prijepolja
preko pljevaljske teritorije kroz brdovitu Bosnu i Hercegovinu groblja
osnivaju pored puteva i kod crkava gdje o praznicima dolazi mnogo svijeta,
tako da narod vidi lijepe spomenike što ih potomci podižu svojim preci-
ma i rodbini. U ista groblja su u prvo vrijeme sahranjivani i hrišćani
koji su primili islam.

Jedna od posljednjih oaza netaknute prirode jugoistočne Evrope je kanjon rijeke Tare. Taj živopisni predio, pun divljih i nepristupačnih terena, privlačio je ljude od davnina.
U prilog tome govore i arheološki lokaliteti koji datiraju još iz perioda kamenog doba do kasnog srednjeg vijeka. Ti arheološki spomenici nijesu samo svjedočanstva najstarijih naseobina, već i duhovne kulture kroz istoriju toga kraja.

Realizacija Projekta obnove manastira Dovolja, započeta još 1999.
godine, odvijala se i tokom 2006. godine. Obuhvatala je nastavak i završetak
sistematskih arheoloških iskopavanja manastirskih konaka započetih
tokom 2005. godine, kao i završne građevinske radove na fasadama crkve.
Arheološka istraživanja konaka manastira Dovolja trajala su od
15.08.2006. do 31 .VIII 2006. godine. Stručnu ekipu su sačinjavali arheolog
mr Pero Praštalo, rukovodilac radova na terenu i Neda Dimovska, arheo-
log-antropolog. Pored stručne ekipe, na terenu je bilo stalno prisutno i
četiri fizička radnika.
U planu za kampanju 2006. godine bilo je istraživanje spoljnjeg pro-
stora oko konaka, započetog u 2005. godine. Tokom navedenog perioda, u potpunosti
je istražena površina oko konaka i time su stvoreni uslovi za
njegovu obnovu.
Sa arheološkim radovima u 2006. godini započelo se oko jugoistočnog
ugla konaka, otvaranjem sonde dimenzije 4,5 h 2,5 m. Iskopavanjem u ovoj
sondi, koja je pratila istočni zid, počevši od jugoistočnog ugla, otkri-
ven je stariji prilaz ulazu konaka sa ostacima stepeništa, kao i kameni
postament koji je nosio jedan od drvenih stubova trema. Prostor između
starijeg prilaza i jugoistočnog ulaza u konak odvojen je suhozidom, koji je
zajedno sa novijim prilazom sa sjeverne strane, otkriven tokom kampanje
iz 2005. godine. Zanimljivo je da je u ovoj sondi, ispod humusa označenog
kao sloj A, sloj B bio sastavljen isključivo od kamena srednjih dimenzija.
Taj sloj se postepeno gubio idući ka zapadu, što jasno ukazuje da je zapravo
prostor oko crkve bio nasipan tim kamenom, odnosno nivelisan. Shodno
tome, otvorena je sledeća sonda, duž južnog zida konaka dimenzije 12 h 1,5
m. Iskopavanjem u ovoj sondi konstatovana su dva kulturna sloja. Sloj A je
predstavljao humus, a B je bio sastavljen od sitnijeg i krupnijeg kamena saeološka
istraživanja konaka manastira Dovolja trajala su od 15.08.2006. do 31 .VIII 2006. godine.